Kolik bebek, herhangi bir sağlık sorunu olmayan bebeğin tekrarlayan ve şiddetlenen şekilde ağlama ya da telaşlanması şeklinde karşılaşılan durumu ifade eder.
Mevcuttaki bu davranışları tetikleyecek görünürde bir sebep ya da etkenin olmaması atakların akşam vakitlerinde olması sebebiyle infantil kolik, anne ve babalar için zorlayıcı bir durum olmaktadır.
İçindekiler
Kolik Bebek Nedir?
Ağlama, yeni doğmuş olan bebeklerde yani infantlarda etkili bir iletişim yoludur. Ağlama yöntemi yaşama şansını arttırıcı özelliğe sahip olan içgüdüsel bir davranış olduğu gibi zamanla azalış gösterir.
Ağlama sıklığı ve şekli açısından yeterince beslenmiş ve sağlıklı bir bebeğin, tekrarlı şekilde ve durdurulamayacak biçimde ağlamasına kolik adı verilir. Bu doğrultuda infantil kolik iyimser karşılansa da aile bireyleri için zorlayıcı bir durum halini alabilir.
Dünyada çocukların ortalama %5 ila %40’ı kolik ile karşı karşıyadır. Atakların pik şeklinde devam ettiği yaş grubu ise 6 hafta ile 12. Hafta olup sonrasında bu durumun gerilediği görülmektedir.
Kolik Bebek Belirtileri Nelerdir?
Kolik bebeklerde görülen belirtiler çoğunlukla günün aynı zaman diliminde ağlamanın görülmesidir. Gündüz ve öğle zamanında az olan ağlamalar özellikle akşam saatlerinde ciddi bir seyir izleyerek en belirgin belirtisini verir.
Bebeklerin ağlama aşamasının ne zaman geleceği ise belli olmayıp, gülen bir bebeğin ardından ağlamaya bağlaması kolik durumunda çok normaldir.
Ağlama dışında özellikle bacakların yukarı konumlandırılarak tekme hareketinin yapılması da gözlenebilir ancak bu durumun mevcut gaz sancısından mı kaynaklandığının ayırt edilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda bebeklerde kolik belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Bacaklarını karın bölgesine doğru çekilmesi ve gergin şekilde ileri uzatılması
- Ağlama krizleri esnasında zaman zaman yay şeklinde sırtın gerilmesi
- Ağlarken ellerini yumru haline getirilmesi ve bacakların savrulması
- Ağlama esnasında acı çeken bir yüz şekline bürünmesi ve suratın kızarması
- Karın bölgesinin şiş olması ve kaka ya da gaz çıkarımından sonra şişliğin ve ağlamanın kesilmesi
- Meme isteyen bebeğin, memeyi emme esnasında emmeyi bırakıp ağlaması ve ardından yeniden emmeye devam etmesi
- Ağlama sesinin normalde çok daha şiddetli olması
- Ağlamanın süresinin ise 24 saatlik zaman diliminde 3 saatten fazla sürmesi
karşılaşılan belirtiler arasındadır.
Bebeklerde Kolik Nedenleri
Çoğunlukla bir bebeğin neden kolik olduğuna dair net bir cevap bulmak mümkün olmayabilir. Ancak yapılan araştırmalar bebeklerin birçok faktöre bağlı olarak kolik gelişimi gösterebileceğini göstermektedir. Bu aşamada bir bebeğin kolik olmasına neden olabilecek durumlar şu şekildedir:
- Yeterli beslenememe
- Mide asidinin özefagusa yönelerek reflüye sebep olması
- Gaz durumu
- Anne sütü ile inek sütünün sahip olduğu proteinlerinin farklılığı
- Hazır mama ile beslenme
- Geğirme refleksinin yeteri kadar gelişmemesi
- Aşırı besleme hali
- Erken doğum (prematüre) durumu
- Gebelik esnasında tütün ürünü kullanımı
- Sinir sisteminin gelişiminde karşılaşılan sorunlar
bebeklerde kolik nedenleri arasında hazırlayıcı sebep olarak gösterilmektedir.
Kolik Nasıl Teşhis Edilir?
Kolik teşhisi, hekimin muayenesi ve anne-babanın cevaplayacağı sorular doğrultusunda konulur. Bu muayene aşamasında anne ve baba ya da bebeğin bakıcısı gözlemlerini şeffaf bir şekilde aktarmalısı teşhisin doğruluğu ve zaman kaybedilmemesi açısından çok önemlidir.
Hekimin, bebeğin fiziksel muayenesi esnasında bebeğin boyunu, ağırlığını ve de baş çevresini ölçer ve ardından kalp, akciğer muayenesi sonrasında karın mide ve bağırsakları dinler. Bunlar muayene aşamasının yalnızca ufak bir kısmı olup, esasen bebeğin sağlık durumu en ince ayrıntısına kadar incelenir.
Bebeğin alerjik bir durumunun olup olmadığı, enfeksiyon varlığı da yine araştırmaların içerisinde yer aldığından ihtiyaç duyulması halinde ek tetkikler ve tanı yöntemlerine başvurulabilir. Ancak kolik tanısı için genellikle ekstra tetkik ve tanı yöntemlerine başvurulması sık görülen bir durum değildir.
Kolik Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kolik bebek tedavisi için esas olan bebeğin rahatlatılması, anne ve babanın ise mevcut durumu doğru bir şekilde yönetebilmesini sağlamak olmalıdır. Bu nedenle bebeğin rahatlatılması için adımla atılır.
İlk olarak yatıştırıcı yöntemler kullanılır. Bir liste ile anne-baba ya da bakıcıya yatıştırıcı teknikler liste halinde verilir. Bu listede yer alan teknikler her bebek için aynı şekilde karşılık bulamayacağı göz önüne alınarak yöntemler sakinlikle ve birden fazla denenerek bebek için uygun yöntem bulunmalıdır.
Ses yöntemi, kucağa alma, ılık banyo, hareketlerin serbest bırakılması, yumuşak kumaşlı kıyafetlerin giydirilmesi ve beslenme düzenlemeleri kolik bebek tedavisi için yapılabilecek düzenleme ve tekniklerden yalnızca bir kaçıdır.
Bebeklerde Kolik Geçer Mi?
Yoğun ağlamalar olayın içindeyken hiçbir zaman bitmeyecek gibi düşünülse de bebeklerde kolik durumu zamanla sonlanır. Bu doğrultuda yaklaşık bir süre verilmesi gerekirse yaklaşık olarak 3 ila 4 aylık olan bebeklerde kolik durumu sonlandığı görülmektedir.
Ancak belirtilerin görüldüğü dönemde de sonra ki süreçte de konusunda uzman doktorlara muayene olunması, belirtilerin aile bireyleri tarafından yakından takip edilmesi, tedavi uygulamalarının eksiksiz yapılması ve ağlama ataklarının devam etmesi halinde de mutlaka konusunda uzman doktorlardan destek alınmaya devam edilmesinin önem arz ettiği unutulmamalıdır.
